Το Ευαγγέλιο του Χριστού φτάνει πολύ νωρίς στον
ηπειρωτικό χώρο, με τον Απόστολο Παύλο. Από τους πρώτους αιώνες έχουμε μάρτυρες
από τη Β. Ήπειρο: Αγ. Αστείος Επίσκοπός Δυρραχίου (98 μ.Χ.), Αγ. Ελευθέριος
Επίσκοπος Αυλώνας (120 μ.Χ.), Αγ. Δονάτος Επίσκοπος Φοινίκης (250 μ.Χ.),
Διάκονος Ίσαυρος (3ος αι. μ.Χ.).
Η παρουσία Επισκόπων σε Οικουμενικές Συνόδους (ήδη
από το 381 μ.Χ.) δείχνει την οργάνωση της Εκκλησίας στην περιοχή. Τα πολλά
βαπτιστήρια της παλαιοχριστιανικής εποχής που έχουν διασωθεί (Βουθρωτό, Φοινίκι,
Αχρίδα) φανερώνουν την πρόοδο της Χριστιανικής Εκκλησίας στο χώρο τη Ηπείρου.
Εντυπωσιακή είναι η εξέλιξη της ναοδομίας:
παλαιοχριστιανικές Βασιλικές έχουν ανακαλυφθεί στο Βουθρωτό, Βύλλιδα, Αμάντια,
Δυρράχιο, Μεσαπλικ Αχρίδας με εντυπωσιακά ψηφιδωτά. Αργότερα η Βυζαντινή και
Μεταβυζαντινή αρχιτεκτονική έχει να παρουσιάσει: Κοίμηση Θεοτόκου στο Λάμποβο,
Παναγία στο Ζερβάτι (10ος αι.), Άγ. Ιωάννη στη Μπομποστίτσας Κορυτσάς, Άγ.
Νικόλαο Μεσοποτάμου, Παναγία Μπόρια Κορυτσάς, στο Μπεράτι Άγ. Νικόλαο, Παναγία
Βλαχέρνας, Αγ. Μιχαήλ και Αγ. Τριάδα (12ος-14ος αι.) κ.α.
Καταπληκτική είναι και η αγιογραφία πού αναπτύχθηκε
στο χώρο της Β. Ηπείρου. Οι αρχαιότερες αγιογραφίες χρονολογούνται από τον 12ο
αϊ. (Παναγία Μπόρια Κορυτσάς). Οι αγιογράφοι εδώ ακολουθούν πιστά την βυζαντινή
τεχνοτροπία. Σημαντικότατοι αναδείχθηκαν ο Ονούφριος και ο γυιός του Νικόλαος
(16ος αι.) που ιστόρισαν Ναούς στο Μπεράτι αλλά και την Καστοριά. Άλλοι
αξιόλογοι αγιογράφοι ήταν ο Ονούφριος Κυπριώτης (17ος αι.) και ο Δαβίδ από τη
Σελενίτσα (18ος αι.). Ας σημειωθεί ότι όλες οι επιγραφές είναι στην Ελληνική
γλώσσα. Το ενιαίο της τέχνης της Β. Ηπείρου με τη Νότια Ήπειρο και τη Δυτική
Μακεδονία μαρτυρεί την ενότητα των τμημάτων αυτών του Ελληνισμού.
από το αφιέρωμα της ΣΦΕΒΑ: Βόρειος Ήπειρος -
Ελληνισμός μέσα στο χρόνο"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου